Trafik Kazasının Gizli Maliyeti: Araç Mahrumiyet Bedeli
- infoavkilicpartner
- 19 Ağu
- 2 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 20 Ağu
Bir trafik kazası yaşadığınızda aklınıza genellikle aracın hasarı, onarım masrafları ve sigorta işlemleri gelir. Ancak birçok araç sahibinin gözden kaçırdığı önemli bir zarar kalemi daha vardır: araç mahrumiyet bedeli.

Araç Mahrumiyet Bedeli Nedir?
Araç mahrumiyet bedeli, trafik kazası sonrası aracın onarımda kaldığı süre boyunca araç sahibinin uğradığı zararın tazmin edilmesidir. Uygulamada bu tazminat, “ikame araç bedeli” veya “araç yoksunluk bedeli” olarak da adlandırılır. Hukuki dayanağı ise Türk Borçlar Kanunu’nun haksız fiil sorumluluğunu düzenleyen maddeleridir.
Trafik Sigortası Neden Ödemiyor?
En yaygın yanılgılardan biri, araç mahrumiyet bedelinin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası) tarafından karşılanacağı düşüncesidir. Oysa yargı kararları bu konuda nettir. Hem Karayolları Trafik Kanunu hem de ZMSS Genel Şartları’na göre, araç mahrumiyet bedeli “dolaylı zarar” olarak kabul edilir ve trafik sigortası teminatı dışında bırakılır. Sigorta şirketinin sorumluluğu, kazadan kaynaklanan doğrudan zararlarla sınırlıdır.
Bu Zararı Kim Karşılar?
Cevap basit: Kazada kusurlu olan sürücü ve aracın işleteni.
Bu durumda zararınızı, kazada kusurlu olan sürücü ve aracın işleteni karşılamakla yükümlüdür. Haksız fiil sorumluluğu gereği, bu kişiler meydana gelen zarardan müştereken ve müteselsilen sorumludur. Kasko sigortası ise poliçede “ikame araç” teminatı varsa bu bedeli karşılayabilir; ancak bu, standart bir teminat değildir.
Tazminat Nasıl Hesaplanır?
Araç mahrumiyet bedeli talebiniz için fiilen bir araç kiraladığınıza dair belge sunmanız zorunlu değildir. Yargıtay’a göre mahkeme, bilirkişi raporu ile makul bir bedele hükmedebilir. Hesaplama şu üç temel kritere göre yapılır:
Makul Onarım Süresi: Aracınızın hasar büyüklüğüne göre onarımı için gerekli olan makul süre tespit edilir. Eğer araç hurdaya ayrılmışsa (pert), yeni bir araç almak için geçecek makul süre esas alınır.
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, E. 2022/12979 K. 2022/14487 T. 14.11.2022:"Kural olarak, aracın onarımı mümkün ve ekonomikse, hasarın giderilmesi için makul tamir süresi belirlenerek davacının araç mahrumiyet zararının belirlenmesi gerekir. Onarım ekonomik değilse (perti uygunsa) yeni araç satın alınması için gerekli sürenin tespiti gerekir."
Emsal Araç Kira Bedeli: Hasarlı aracınıza emsal, yani benzer nitelikteki bir aracın günlük kiralama bedeli belirlenir.
Tasarruf Edilen Giderlerin İndirilmesi: Aracınızı kullanmadığınız süre boyunca yakıt, bakım ve amortisman gibi giderlerden tasarruf edersiniz. Bu miktar, hesaplanan toplam bedelden düşülmelidir.
İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi, E. 2022/554 K. 2023/419 T. 31.05.2023:"Aracın makul tamir süresi ile aynı vasıftaki aracın kiralanması için gerekli olan bedel ve davacının aracını kullanamadığı döneme ilişkin olarak bakım giderleri, amortisman vs. gibi tasarruf ettiği miktarlar da düşülmek suretiyle araç mahrumiyet bedeli bedeli belirlenir. Ancak aracın tamiri ekonomik değilse yani araç pert total ise zarara uğrayan araçla aynı vasıfta ikame aracın satın alınması için geçecek makul süre üzerinden araç mahrumiyet bedelinin belirlenmesi gerekir."
Hesaplama şu formülle özetlenebilir:
Mahrumiyet Bedeli = (Makul Onarım Süresi x Emsal Araç Günlük Kira Bedeli) - Tasarruf Edilen Giderler
Sonuç
Trafik kazası sonrası araç mahrumiyet bedeli, aracınızı kullanamadığınız için uğradığınız gerçek bir zarardır. Bu zararın tazmini için doğru adımları atmak ve talebinizi doğru tarafa yönlendirmek çok önemlidir. Hukuki destek alarak mağduriyetinizin tüm yönleriyle giderilmesini sağlayabilirsiniz. Unutmayın, bu bedel bir lüks değil, haksız bir fiil sonucu ortaya çıkan gerçek bir zararın telafisidir.

#AraçMahrumiyetBedeli #İkameAraçBedeli #AraçYoksunlukBedeli #TrafikKazası #MaddiHasar #HaksızFiil #Tazminat #TrafikSigortası #KaskoSigortası #DolaylıZarar #KusurluSürücü #BilirkişiRaporu #MakulOnarımSüresi #EmsalAraçKiraBedeli #YargıtayKararları #TürkBorçlarKanunu
Yorumlar